Er worden binnenkort wetten in ontslagrecht aangepast die grote financiële gevolgen hebben als je ontslagen wordt en in loondienst was. Belangrijk voor de medewerker om te weten, maar ook voor de werkgever belangrijk! De wijzigingen komen voort uit de afspraken in het Sociaal Akkoord dat het kabinet met werkgevers en werknemers heeft afgesloten.
ontslag via het UWV of via de kantonrechter
Werkgevers kunnen besluiten om werknemers te ontslaan via het UWV of via de kantonrechter (of geen van beiden, bij wederzijds goedvinden van werknemer en werkgever). Bij ontslag met toestemming van het UWV is er geen recht op ontslagvergoeding; bij ontslag via de kantonrechter kan dat wel. Een werkgever kiest meestal voor de kantonrechter als er ‘dringende redenen’ zijn of ‘verandering in omstandigheden’. Bij ontslag via de kantonrechter wordt meestal de kantonrechtersformule gebruikt.
kantonrechtersformule
Van de kantonrechtersformule heeft iedereen wel eens gehoord. Het uitrekenen van de ontslagvergoeding gebeurt volgens de zogenaamde kantonrechtersformule: voor elk dienstjaar krijg je één keer een maandsalaris. Dat bedrag wordt nog met een zogenaamde ‘correctiefactor’ vermenigvuldigd. Die correctiefactor wordt vastgesteld door de kantonrechter die het ontslag behandelt. Deze kijkt daarbij in hoeverre het ontslag de schuld was van de medewerker of van de werkgever. Meestal gaat hij uit van factor 1, maar kan daarvan afwijken bijvoorbeeld gezien de leeftijd van de medewerker.
Gaan werknemer en werkgever niet naar de kantonrechter, dan kunnen zij toch samen overeenkomen of zij de kantonrechtersformule zullen toepassen en met welke correctiefactor. Werkgevers komen dan meestal met het voorstel voor correctiefactor 1; de meest voorkomende uitspraak. Daarmee is de huidige kantonrechtersformule ‘dienstjaren x maandsalaris x correctiefactor 1’.
wat gaat de kantonrechtersformule worden?
Het kabinet wil de procedures stroomlijnen en de werkgever verplichten om te kiezen voor het UWV of de kantonrechter. Alleen bij individueel ontslag of als beide partijen het niet eens zijn, komt de kantonrechter in actie. Het UWV is de partij waar de werkgever moet aankloppen bij bedrijfseconomisch ontslag of bij ontslag van zieke medewerkers. De kantonrechtersformule komt geheel te vervallen.
transitievergoeding in plaats van ontslagvergoeding
Kreeg je als medewerker eerst een vergoeding omdat je ontslagen was, nu zul je een vergoeding krijgen om je om te scholen of je te laten begeleiden naar nieuw werk. En dat heet dan ‘transitievergoeding’.
De formule om deze transitievergoeding te berekenen is eenvoudig: ‘1/3 maandsalaris per dienstjaar tot 10 jaar + 1/2 maandsalaris per dienstjaar langer dan 10 jaar’. Het totaal mag niet meer zijn dan € 75.000,-.
De transitievergoeding zal worden getoetst door de kantonrechter en hij kan afwijken van de transitievergoeding, maar of dat ook zal gaan gebeuren? Feit is nu wel dat het bedrag dat een werknemer meekrijgt na ‘onverwijtbaar ontslag’ drastisch naar beneden gaat.
Overigens is er wel een overgangsregeling voor bedrijven met minder dan 25 medewerkers; de werkgever mag de transitievergoeding berekenen alsof de medewerker sinds 1 mei 2013 in dienst is.
clausule in arbeidsovereenkomst opnemen?
Er is eigenlijk nog maar één mogelijkheid om een hogere vergoeding te krijgen bij onverwijtbaar ontslag; dat is dat bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst samen een bedrag wordt afgesproken. De verwachting is dat dat alleen zal gebeuren bij werknemers die in de positie zijn om hierover te onderhandelen. Denk daarbij aan bestuurders, directies of interim-managers.
gevolgen medewerker en werkgever
We vinden allemaal dat de ontslagvergoedingen voor sommige functies veel te hoog en buiten proportie zijn. Maar die vergoedingen worden met dit voorstel niet aangepast. De mensen die een gewone baan hebben met een gewoon salaris krijgen bij ontslag waar ze niets aan kunnen doen simpelweg minder geld om van rond te komen. Een eenvoudig rekenvoorbeeld: iemand van 40 jaar met een modaal inkomen die 15 jaar bij dezelfde werkgever heeft gewerkt krijgt nu volgens de kantonrechtersformule een vergoeding van € 25.000,- en straks een transitievergoeding van € 15.000,-. Feit is dat ontslag voor een werkgever daarmee goedkoper wordt.
Denk jij dat deze wetswijziging van invloed is op jouw werk en leven?
De inhoud van deze blogpost is mede tot stand gekomen door Steven Jellinghaus van de Voort advocaten en mediators.
lees ook de andere blogs in de serie ‘3 belangrijke wetswijzigingen in ontslagrecht’:
- 3 belangrijke wetswijzigingen in ontslagrecht – flexwet
- 3 belangrijke wetswijzigingen in ontslagrecht – WW