PVT, OR, OC, COR en GOR: wat betekenen deze afkortingen?

voorwaarden
Bij meer dan 10 en minder dan 50 medewerkers is een organisatie verplicht een personeelsvertegenwoordiging in te stellen. Bij minder dan 10 medewerkers kan op vrijwillige basis een PVT ingesteld worden.

samenstelling en organisatie
De PVT bestaat uit ten minste 3 medewerkers* die langer dan 6 maanden in dienst zijn en gekozen (met een geheime/anonieme stemming) door alle medewerkers.

rechten en bevoegdheden
Een PVT heeft minder rechten/bevoegdheden dan een ondernemingsraad (OR). Maar de PVT moet wel alle informatie krijgen van de directie om zijn werk goed te kunnen doen. Ook kiest de PVT een voorzitter, krijgt de PVT faciliteiten en kan de PVT werk onder werktijd doen. De PVT heeft instemmingsrecht op veranderingen in de werk- en rusttijden en regelingen op het gebied van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratiebeleid. Daarnaast moet de PVT om advies worden gevraagd bij verlies van arbeidsplaatsen en belangrijke veranderingen in de arbeidsvoorwaarden en/of arbeidsomstandigheden.

voorwaarden
Als een onderneming ten minste 50 medewerkers* heeft, is het verplicht een ondernemingsraad in te stellen. Daarnaast kan een ondernemer voor meerdere, afzonderlijke onderdelen van 50 medewerkers een ondernemingsraad instellen. Zo kan een onderneming dus meerdere ondernemingsraden hebben.

samenstelling en organisatie
In de WOR staat hoeveel leden een OR moet hebben. De OR kiest een voorzitter en stelt een eigen reglement van de OR op. Hoeveel leden een OR heeft, ligt aan het aantal medewerkers in een organisatie. In de WOR staat daar een lijstje voor.

rechten en bevoegdheden
De ondernemingsraad (OR) heeft over veel onderwerpen instemmingsrecht en adviesrecht. De directie moet voor die onderwerpen toestemming hebben of advies hebben gevraagd voordat de besluiten worden genomen. Een overzicht van de instemmingsplichtige en adviesplichtige onderwerpen vind je in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR).

Daarnaast heeft de OR recht op informatie. Dat staat in diverse artikelen van de WOR, zoals in WOR artikel 31 en verder.

voorwaarden
Een ondernemingsraad heeft het recht om verschillende soorten commissies in te stellen om het werk van de OR makkelijker te maken en de medezeggenschap beter te organiseren. Zo kan de OR een commissie instellen voor een bepaald onderwerp (vaste commissie), om iets voor te bereiden (voorbereidingscommissie) of voor een bepaald onderdeel van de organisatie (onderdeelcommissie).

samenstelling en organisatie
Voor een vaste commissie (denk aan een arbo- of VGWM-commissie, een financiële commissie, etc.) of voor een onderdeelcommissie (OC) gebruikt de OR een instellingsbesluit. In dat instellingsbesluit stelt de OR onder andere vast wat het doel / de taken van de OC zijn, hoe de leden gekozen worden en wat de rechten van de OC zijn. In een OC kunnen alleen OR-leden en medewerkers die in dat onderdeel van de organisatie werken plaatsnemen.

In de praktijk worden onderdeelcommissies vaak ingesteld voor ‘duidelijk te onderscheiden delen van de organisatie’. Bijvoorbeeld een bedrijfsonderdeel op een hele andere locatie of een bedrijfsonderdeel dat totaal andere werkzaamheden uitvoert dan de andere delen van de organisatie.

rechten en bevoegdheden
Een onderdeelcommissie (OC) kan alle rechten krijgen van een OR die de OR maar wil geven. Maar de OR kan ook helemaal zelf besluiten om die rechten weer in te trekken of zelfs de OC op te heffen.

Vaak zie je bij een OC dat de OR de bevoegdheid geeft om overleg te hebben met degene die leiding geeft aan dat deel van de organisatie: de manager of directeur die zelfstandig besluiten mag nemen. Daarmee gaan dus alle rechten en bevoegdheden van de OR over naar de OC. Zelfs voor het voeren van rechtszaken als de OR dat specifiek benoemt in het instellingsbesluit.

voorwaarden
Als een organisatie meerdere ondernemingen heeft, en die ondernemingen hebben samen meer dan 50 medewerkers, dan kan de ondernemer een gezamenlijke ondernemingsraad instellen.

samenstelling en organisatie
Dat kan dus betekenen dat er dan één ondernemingsraad is voor meerdere organisaties.

Maar… volgens artikel 4 van de WOR kan de ondernemer ook precies het tegenovergestelde besluiten: als alle ondernemingen in totaal meer dan 50 medewerkers hebben, mag voor een speciaal onderdeel van de onderneming(en) een aparte ondernemingsraad ingesteld worden.

rechten en bevoegdheden
Voor een gezamenlijke ondernemingsraad of een ondernemingsraad voor een organisatiedeel met minder dan 50 medewerkers gelden alle regels, rechten en plichten zoals die ook gelden voor een ‘gewone’ ondernemingsraad.

voorwaarden
Als een organisatie twee of meer ondernemingsraden heeft ingesteld, dan is het verplicht om een centrale ondernemingsraad (COR) in te stellen als dat ‘bevorderlijk is voor een goede toepassing van deze wet [WOR]’.

samenstelling en organisatie
Een COR bestaat uit vertegenwoordigingen van de gekozen leden van de onderliggende ondernemingsraden. Het aantal COR-leden stelt een COR zelf vast in zijn reglement. Net als het gegeven of er vertegenwoordigers van bedrijfsonderdelen zonder OR in de COR zitten.

rechten en bevoegdheden
Een COR heeft alle rechten en bevoegdheden die een ondernemingsraad ook heeft. Maar alleen over de zaken die van ‘gemeenschappelijk belang’ zijn. Vaak wordt dit in de praktijk uitgelegd als: ‘zodra het twee of meer ondernemingsraden aangaat’. In die situaties van gemeenschappelijk belang is de COR dus een ondernemingsraad. Gaat het over zaken die alleen een van de onderliggende ondernemingsraden aangaat, dan blijven de rechten en bevoegdheden bij die OR.

aandachtspunt: bij de oprichting van een COR moeten alle OR-en het ermee eens zijn wanneer en in welke situaties er welke rechten en bevoegdheden overgaan naar de COR.

voorwaarden
Als een organisatie meer dan twee ondernemingsraden heeft ingesteld, kan er besloten worden om een groepsondernemingsraad (GOR) in te stellen voor een aantal van die OR-en als dat ‘bevorderlijk is voor een goede toepassing van deze wet [WOR]’.

samenstelling en organisatie / rechten en bevoegdheden
Alles wat samenstelling, vertegenwoordiging, aantal leden etc. betreft is voor een GOR gelijk aan een COR. Zo ook de bevoegdheden van de GOR. Het staat zelfs allemaal in dezelfde WOR-artikelen 33, 34 en 35 vastgelegd.

het verschil tussen een COR en een GOR
Als een onderneming twee of meer ondernemingsraden heeft, zijn deze ondernemingsraden vertegenwoordigd in een centrale ondernemingsraad (COR).

Als twee of meer (maar niet alle) ondernemingsraden samen heel veel overeenkomsten hebben, maar veel verschillen met andere ondernemingsraden, dan kan ervoor gekozen worden dat deze ondernemingsraden samen een groepsondernemingsraad (GOR) vormen.

Dus als er meer dan twee ondernemingsraden zijn in een organisatie, kunnen enkele daarvan samen een groepsondernemingsraad vormen en kan het zo zijn dat alle ondernemingsraden en de groepsondernemingsraad samen nog een centrale ondernemingsraad hebben.

Een paar voorbeelden van situaties die mogelijk zijn:

• organisatie heeft drie ondernemingsraden, twee hebben samen een groepsondernemingsraad en er is geen centrale ondernemingsraad
• organisatie heeft drie ondernemingsraden, twee hebben samen een groepsondernemingsraad en samen hebben de groepsondernemingsraad en de OR een centrale ondernemingsraad
• organisatie heeft drie ondernemingsraden en er is geen centrale ondernemingsraad
• organisatie heeft drie ondernemingsraden en samen hebben ze een centrale ondernemingsraad