Wat mag en kan een werkgever aanpassen in het beleid tijdens de coronacrisis? Daar bestaat nog veel onduidelijkheid over. Ook zijn er wat misverstanden over de regelingen rond vakantiedagen, min-uren en de rol van de OR. De Voort Advocaten | Mediators licht hieronder drie misverstanden toe.
(de volgende tekst is met toestemming van De Voort Advocaten | Mediators overgenomen)
misverstand 1: werkgevers mogen vakantiedagen aanwijzen
Werkgevers mogen werknemers niet verplichten om vakantie op te nemen. Ook mogen zij geen vakantiedagen of vakantieperiode aanwijzen. Werknemers bepalen zelf wanneer zij vakantie opnemen. Deze hoofdregel kent één uitzondering. Werkgevers mogen vakantiedagen aanwijzen als en voor zover de arbeidsovereenkomst of cao dat mogelijk maakt. De tekst van de cao of de arbeidsovereenkomst bepaalt welke mogelijkheden de werkgever heeft. Zo kan de cao bijvoorbeeld regelen dat de werkgever uiterlijk op 1
januari van het betreffende jaar maximaal 3 vakantiedagen mag vaststellen. Zo’n regeling biedt werkgevers nu geen soelaas. De vaststelling had immers uiterlijk 1 januari moeten gebeuren. De werkgever kan niet nu alsnog de dagen vaststellen. Ook kan hij eerder aangewezen dagen niet wijzigen.
Voor andere soorten vrije dagen, zoals tijd-voor-tijd-dagen en ATV-dagen, is de regeling doorslaggevend. Deze zijn niet wettelijk geregeld. Meestal bepaalt de cao, het personeelshandboek of de arbeidsovereenkomst dat werknemers deze zelf naar wens mogen opnemen. De werkgever mag dan geen vrije dagen aanwijzen.
Lees hier meer over de regelingen rond vakantiedagen in corona-tijd.
misverstand 2: werkgevers mogen min-uren verrekenen
Min-uren zijn in een veel branches een bekend fenomeen. Het opbouwen van min-uren betekent dat de werknemer nu minder werkt, om op een later moment extra uren te werken. Dit is mogelijk als de cao, het personeelshandboek of de arbeidsovereenkomst dit regelt. Meestal bepaalt de regeling zelf wanneer min-uren ontstaan (en of de werkgever uren dus zomaar kan bestempelen als min-uren), hoe en wanneer deze uren kunnen worden ingezet en of de werkgever deze kan verrekenen. Verrekening van min-uren met vakantie-uren is in principe niet toegestaan.
misverstand 3: de ondernemingsraad stemt in en dan mag het
Instemming van de ondernemingsraad bindt de werknemers niet. De instemming kan ook niet in de plaats treden van de instemming van werknemers. Het aanwijzen van vakantiedagen met enkel de instemming van de ondernemingsraad, mag niet1. Ook het korten van het salaris met instemming van de ondernemingsraad (maar zonder instemming van alle individuele werknemers), is in principe niet rechtsgeldig. Als hoofdregel geldt namelijk dat arbeidsvoorwaarden alleen mogen worden gewijzigd met instemming van de werknemers.
meer over de NOW-regeling
De Voort Advocaten | Mediators heeft de NOW-regeling juridisch onder de loep genomen. Wat zijn de voorwaarden? Wat zijn de (on)mogelijkheden voor werkgevers? Wat zijn de rechten van werknemers? Hoe moet de ondernemingsraad betrokken worden? Hieronder lees je er meer over:
- de NOW-regeling simpel uitgelegd
- voorwaarde: geen bedrijfseconomisch ontslag
- voorwaarde: gelijk houden van de loonsom
- het vereiste omzetverlies
- de informatieplicht van werkgevers
- ingrijpende gevolgen van vermindering loonkosten
- overwerk: lage of hoge ww-premie?
vragen?

1 Tenzij de arbeidsovereenkomst of cao dit bepaalt. Zie misverstand 1.