advies uitbrengen: 3 tips voor de OR

Je krijgt als ondernemingsraad een adviesaanvraag van de Bestuurder. Hoe ga je daarmee om? Hoe zorg je ervoor dat je niets belangrijks vergeet? Drie tips!

In artikel 25 van de WOR is het adviesrecht van de ondernemingsraad vastgelegd, inclusief de onderwerpen waarop de OR adviesrecht heeft.

Er zijn veel zaken om rekening mee te houden als je een adviesaanvraag krijgt. Met onderstaande tips van advocaat Karen Maessen kom je als OR niet voor onaangename verrassingen te staan tijdens of na het adviestraject. Tips die ook nog eens helemaal passen bij de checklist adviesaanvragen voor ondernemingsraden. 

TIP 1: vraag, vraag, vraag

Informatie is cruciaal. Als het goed is, bevat de adviesaanvraag zelf al veel informatie. De Bestuurder moet volgens de WOR namelijk heel concreet drie zaken aangeven in de adviesaanvraag: 

1. wat het voorgenomen besluit inhoudt 
2. wat de redenen voor het besluit zijn 
3. wat de gevolgen voor het personeel zijn en welke maatregelen worden genomen om de gevolgen voor het personeel te ondervangen

Helaas schieten de meeste adviesaanvragen in de praktijk tekort. Zelfs adviesaanvragen die helemaal compleet en met volledige bijlagen zijn ingediend bij de OR roepen vaak nog veel vragen op bij de ondernemingsraad. 

Stel daarom vragen. Alle vragen. Het klinkt als een open deur, maar in de praktijk worden veel vragen vergeten. Denk bijvoorbeeld aan het opvragen van stukken, zoals onderzoeken (waar soms zelfs naar verwezen wordt in de adviesaanvraag) en business cases van bijvoorbeeld het managementteam die ten grondslag liggen aan het voorgenomen besluit. 

Als hulpmiddel: maak samen een voorstelling van hoe het concreet in de praktijk gaat zijn als het besluit wordt genomen: 

• wanneer wordt het personeel ingelicht?
• wanneer wordt het bedrijf overgenomen?
• verandert iets aan de naam van het bedrijf? 
• volgt er een reorganisatie op de overname? 
• worden de vakbonden ingelicht en wanneer? 
• hoe worden de taken herverdeeld? 
• wat wordt de rol van de OR bij de uitvoering van het besluit?

De ondernemingsraad heeft recht op alle redelijke informatie. Op schrift. De Bestuurder moet alle vragen van de OR om extra informatie beantwoorden. En de informatie die de Bestuurder dan geeft moet concreet, beargumenteerd en te controleren zijn. Alleen op die manier is zinvolle medezeggenschap mogelijk. 

Is informatie nodig van iemand anders dan de Bestuurder (van een derde)? Ook dan moet de Bestuurder ervoor zorgen dat die informatie er komt. Denk bij zo’n derde bijvoorbeeld aan de moedermaatschappij of de aanstaande koper van het bedrijf. 

In deze eerste fase van het behandelen en bespreken van de adviesaanvraag is het BOB-model een nuttige methode om zonder oordeel informatie te verzamelen.

TIP 2: houd je aan de adviestermijn (of regel uitstel)

In de praktijk wordt soms laconiek met adviestermijnen omgegaan. Maar deze termijnen kunnen ‘’dodelijk’’ zijn voor het behandelen van het advies door de OR. 

In de WOR staat niets over adviestermijnen. Wat een redelijke termijn is, is onder meer afhankelijk van de kwestie en of de OR in het voortraject al goed betrokken was. 

Legt de Bestuurder een adviestermijn op (redelijk of niet), dan moet de ondernemingsraad binnen deze termijn adviseren of (schriftelijk) uitstel vragen/krijgen. Dit voorkomt een besluit zonder advies. Als de OR denkt geen advies te kunnen geven binnen de gestelde termijn, is het raadzaam om dit direct – met argumenten en bij voorkeur schriftelijk – met de Bestuurder te bespreken. 

TIP 3: noteer alles in het advies, zeker alle bezwaren

Vaak doet de Bestuurder tijdens het adviestraject mondelinge toezeggingen. Voorbeelden:

• “de OR ontvangt over een bepaalde kwestie een (bovenwettelijke) adviesaanvraag”
• “de komende maanden wordt niemand ontslagen”

Ook maken de ondernemingsraad en de Bestuurder soms afspraken tijdens het adviestraject, bijvoorbeeld over de hoogte van de outplacementvergoeding. Zorg ervoor dat alle toezeggingen en afspraken schriftelijk vastgelegd worden (bijvoorbeeld in geaccordeerde notulen) en vermeld deze ook in het advies. En verwijs in je advies naar de notulen.

De OR moet al zijn bezwaren benoemen in het advies. Zeker als de ondernemingsraad het niet eens is met het voorgenomen besluit. In beroep kan de OR namelijk alleen bezwaren uiten die in het advies staan genoemd. De Ondernemingskamer kijkt heel scherp naar wat er in het advies staat. 

Bezwaren kunnen zowel inhoudelijk als procedureel zijn:

• Als in de ogen van de OR bijvoorbeeld onvoldoende reden is voor het verval van de functie van administratief medewerker, dan kan daar inhoudelijk bezwaar tegen worden gemaakt. 
• Bij procedurele bezwaren kun je denken aan tekorten in de informatie, een onredelijke adviestermijn en onduidelijkheden in de adviesaanvraag. Het gaat bij procedurele bezwaren om de spelregels uit de Wet op de Ondernemingsraden.

adviesaanvragen in de praktijk

Deze drie tips helpen je bij het uitbrengen van een goed advies. Natuurlijk komt er nog meer kijken bij het behandelen van een adviesaanvraag. Bekijk ook eens deze checklist adviesaanvragen voor ondernemingsraden. 

Heeft jouw OR hulp nodig bij de adviesaanvraag? Neem gerust contact op met een van de CT²-teamleden. We komen graag een keer langs om te kijken wat we voor jullie ondernemingsraad kunnen betekenen.