Een van de moeilijkste dingen om te doen is nee zeggen. We ervaren het als negatief. En toch kan er veel positieve kracht in een duidelijk ‘nee’ zitten!

Regelmatig ontmoet ik mensen in mijn coachingspraktijk die veel taken op zich nemen en nooit klaar zijn met hun werk. Mensen die altijd druk bezig zijn, terwijl ze dat helemaal niet willen. Ze willen juist graag meer rust.

Uit verhalen die mensen mij vertellen over hun drukte komt regelmatig naar voren dat ze anderen niet willen teleurstellen. Bijvoorbeeld wanneer een collega of vriend om een gunst vraagt:

• Kun jij voor mij deze vraag beantwoorden?
• Kun jij me helpen bij het uitvoeren van deze taak?
• Kun jij dit probleem voor me oplossen?

En dan zeggen veel mensen toch al snel ja.

waarom ja zeggen?

Er zijn uiteenlopende redenen om ja te zeggen. Meestal heeft het ermee te maken dat we weten dat de ander ergens moeite mee heeft. En dat wij het makkelijk en snel zelf hebben gedaan.

Ook hoor ik regelmatig dat het zo moeilijk is om los te laten; om iets aan een ander over te laten en zelf geen controle te hebben. Dan is het makkelijker om gewoon ja te zeggen en het zelf te doen.

En natuurlijk willen we ook gewoon graag helpen. Dat zit in onze natuur als empathische wezens. We voelen ons slecht als anderen zich slecht voelen en voelen ons goed als we anderen helpen.

Allemaal redenen om toch maar ja te zeggen. Vervolgens hebben we het veel te druk. Te druk met dingen om te doen. Te druk in het hoofd met alles bijhouden en bedenken. Dit kost veel energie en maakt daardoor heel moe.

nee zeggen kan niet

Vaak lijkt de mogelijkheid om nee te zeggen uitgesloten. Je wilt immers graag helpen of je bent bang dat degene die jou om hulp vraagt boos of teleurgesteld is wanneer jij nee zegt. Je bent bang voor die blik van afkeuring of die deuk in jouw populariteit. En daarom zeg je maar ja, want dat is veel makkelijker.

Maar uiteindelijk blijf je na al dat ja zeggen zitten met te veel taken, lange to-do lijstjes en een hoofd vol gedachten van alles wat nog moet gebeuren. Dat wil je toch niet? Maak een keuze om nee te zeggen.

voordelen van nee zeggen

Nee zeggen tegen een ander is krachtig, omdat het duidelijk is. Je geeft helder je grenzen aan. Je maakt duidelijk dat je principes hebt. Je vertelt wat je wel en niet (aan)kunt. Dan kan er ook geen misverstand bestaan over wat je wel of juist niet doet. Je hoeft je daarna niet meer in bochten te wringen om toch iets af te krijgen.

Zelfs als je nee zegt, kun je heel behulpzaam zijn. Denk eens aan de volgende situaties:

• Een verkoper die weigert dat ene kledingstuk aan jou te verkopen, omdat het je niet staat.
• Een winkelmedewerker die jou vertelt dat de vaatwasser die jij wilt hebben niet bij hen in het assortiment zit, maar er meteen bij zegt waar je die wél kunt kopen.
• Een collega die je meedeelt dat hij eigenlijk geen tijd heeft om je vraag te beantwoorden, maar aangeeft tijd vrij te maken om je uit te leggen hoe je dergelijke antwoorden voortaan zelf kunt vinden.
• Een medelid van de vereniging dat aangeeft niet te kunnen komen op zaterdag, maar zal zorgen dat er wel iemand anders in zijn of haar plaats is.

Allemaal voorbeelden van nee zeggen en toch behulpzaam zijn.

nee zeggen als ondernemer

Ook als ondernemer is het heel krachtig om nee te zeggen tegen een klant. Als je maar duidelijk aangeeft waarom je nee zegt. Bijvoorbeeld: Je voert een opdracht niet uit, omdat het iets is waar een ander beter in is. Je wilt graag kwaliteit leveren en de klant helpen met het oplossen van zijn of haar probleem, maar in dit geval ben jij daarvoor niet de juiste persoon.

Denk je eens in dat jij de ontvanger bent van zo’n nee. Dan weet ik zeker dat je die persoon voortaan als zeer betrouwbaar en waardevol beschouwt.

nee zeggen in 3 stappen

1. Leg de nadruk op de voordelen van jouw nee.
2. Maak duidelijk wat wél binnen de mogelijkheden ligt om te doen.
3. Voer dit gesprek zonder enige haast, irritatie of boosheid. Neem er alle tijd voor.

En zo simpel kan het zijn. Wil je weten hoe jij het beter in jouw situatie kunt toepassen? ‘k Help je graag om het helder te krijgen.

 

Benieuwd hoe een coachingsgesprek eruitziet? Lees erover in de serie ‘individuele coaching in de praktijk’.