Je wilt als ondernemingsraad alle informatie krijgen, een serieuze gesprekspartner zijn én invloed hebben. Eigenlijk begint dat allemaal met een goed ‘artikel 24 gesprek’. In de WOR staat wat daarvan verwacht wordt… maar waarom zo’n gesprek? En: hoe doe je dat?
Zonder informatie en kennis begin je niet veel. Ook als ondernemingsraad niet. Natuurlijk weet je als OR-lid best wat er speelt in de organisatie. En weet je wat er veranderd moet worden. Maar zonder de toekomstplannen van de organisatie te weten, is het lastig om verder te gaan dan alleen communiceren over problemen en geruchten. Als je de toekomstplannen van de organisatie beter kent, kun je meer. Maar hoe kom je erachter wat die toekomstplannen zijn? Artikel 24 is het antwoord.
wat is artikel 24?
Artikel 24 van de WOR is best wel een uitvoerig artikel. Bovendien is er nogal wat jurisprudentie* over. In die jurisprudentie lees je de uitleg van het artikel in verschillende situaties. Als je dat allemaal bij elkaar voegt, zegt artikel 24 het volgende:
- ten minste tweemaal per jaar moeten visie, strategie, trends e.d. in grote lijnen besproken worden tussen OR en Bestuurder
- de Bestuurder moet mededeling doen van artikel 25 (advies-) en 27 (instemmings)zaken in voorbereiding
- deze besprekingen moeten plaatsvinden met de Bestuurder, de OR en de Raad van Commissarissen (of een daaraan gelijk te stellen orgaan)
- aandachtspunten tijdens deze besprekingen zijn vooruitkijken, discussie voeren, de koers bepalen, adviesplichtige en instemmingsplichtige onderwerpen benoemen en trajecten afspreken
- er moet worden afgesproken wanneer en op welke wijze de OR in de besluitvorming wordt betrokken
Conclusie: de inhoud van het artikel 24 gesprek is de basis van je OR-werk.
TIP:
Zorg dat minimaal twee keer per jaar het onderwerp ‘artikel 24 gesprek’ op de agenda van de overlegvergadering staat. Dan weet de Bestuurder precies wat er van hem verwacht wordt.
een artikel 24 gesprek: minimaal twee keer per jaar
Volgens de WOR moet het artikel 24 gesprek minimaal twee keer per jaar plaatsvinden. Dat is waar de OR recht op heeft. Maar je hoeft je recht natuurlijk niet altijd op te eisen.
Vooral als er nog nooit een artikel 24 gesprek is geweest, hebben de meeste Bestuurders helemaal geen zin in een gesprek met een van de leden van de Raad van Commissarissen erbij. Het geeft de meeste Bestuurders het gevoel alsof ze een gesprek met de OR hebben met hun baas erbij. En ze vinden het niet fijn om op hun vingers gekeken te worden.
TIP:
Je kunt van je Bestuurder meteen eisen dat je recht hebt op twee keer per jaar een artikel 24 gesprek. Maar je kunt natuurlijk ook voorstellen om eerst eens te beginnen met één keer per jaar. En als het bevalt, bekijk je samen hoe verder. Door niet meteen je ‘recht’ op te eisen, kom je in een betere onderhandelingspositie. Dat maakt de kans groter dat de Bestuurder ‘ja’ zegt tegen het eerste artikel 24 gesprek.
een artikel 24 gesprek: een lid van de Raad van Commissarissen erbij aanwezig
In de meeste organisaties praat een Raad van Commissarissen (RvC) alleen met de directie (over de stukken die de directie geeft). Een ondernemingsraad kan veel achtergrondinformatie geven over de organisatie die de RvC niet makkelijk krijgt. Dat is waarom de meeste RvC’s een goed contact met de OR belangrijk vinden. Tegelijkertijd kan een directie het juist daarom wat ‘onhandig’ vinden als een commissaris bij de overlegvergadering aanwezig is.
waarom is er een lid van de Raad van Commissarissen aanwezig bij een artikel 24 gesprek?
Waarom in artikel 24 staat dat er een commissaris aanwezig is? Omdat de wetgever het belangrijk vindt dat de RvC zelf kan zien wat de relatie tussen de Bestuurder en de OR is. Maar ook dat de OR vragen kan stellen aan de RvC. Vragen waarop de Bestuurder niet kan (of misschien niet wil) antwoorden. Door in artikel 24 vast te leggen dat de commissaris aanwezig is bij het gesprek, is het contact tussen OR en RvC officieel makkelijker geworden.
TIP:
Plan aansluitend aan de overlegvergadering waar de commissaris bij aanwezig is een informele borrel, een pizza-maaltijd of een gezamenlijk diner. Zo kun je informeel kennismaken met elkaar. Dan is het in de toekomst nooit meer vreemd als je nog eens contact hebt met elkaar; want je kent elkaar toch? Er kan namelijk altijd een situatie ontstaan waarbij je wilt overleggen met de RvC. En dat kan dan wat makkelijker.
een artikel 24 gesprek: vooruitkijken en plannen van advies- en instemmingsaanvragen
Een andere belangrijke reden voor het artikel 24 gesprek is dat je informatie krijgt over wat er aan advies- en instemmingsaanvragen aankomt. Als je dat weet, kun je als OR daar je planning op afstemmen. Je kunt alvast onderzoek doen, maar ook al vooraf de tijd reserveren die je aan bepaalde onderwerpen wilt of moet geven. Vaak is ‘tijd’ ook al meteen het onderwerp dat een OR inbrengt bij de aankondiging van advies- of instemmingsaanvragen.
TIP:
Zorg dat je antwoord krijgt op vragen als:
– wanneer krijgen we de definitieve aanvraag?
– is er al informatie die we kunnen krijgen/lezen?
– kunnen we al onderzoek doen / met mensen erover praten?
– is het mogelijk om deel te nemen aan de werkgroep zodat we sneller antwoord kunnen geven op de aanvraag?
checklist voorbereiding artikel 24 gesprek
Graag geven we je nog een checklist met vragen mee in je voorbereiding op het artikel 24 gesprek:
- heb je vooraf met je Bestuurder besproken wat jullie verwachten van een artikel 24 gesprek?
- hoe nodig je iemand uit van de Raad van Commissarissen, en wie nodig je uit?
- hoe bepaal je de onderwerpen die aan bod (moeten) komen?
- hoe zorg je dat de OR ook écht vroeg betrokken raakt bij adviesaanvragen en dat de invloed toeneemt?
- hoe verbetert de relatie met de Bestuurder?
Allemaal vragen waar wij je bij kunnen helpen.
meer weten over het artikel 24 gesprek?
Hierboven staan een aantal aandachtspunten en tips. Wil je meer weten? Of wil je meer basis geven aan je OR-werk? Dan is een goed artikel 24 gesprek van grote waarde. Wij zijn erin gespecialiseerd dat OR en Bestuurder een goede relatie krijgen (of die relatie verbeteren), maar ook dat de OR invloed krijgt op zaken die van belang zijn. Met andere woorden: een professionalisering van de ondernemingsraad in de onderneming.
Wij komen ook jouw OR daar graag bij helpen. Neem contact op en wij komen er in de OR-vergadering met je over praten, zodat je het snel en efficiënt voor elkaar krijgt.
TIP:
Download (zonder kosten) het eBook OR-basiskennis en OR-begrippen voor meer achtergrond en informatie.
*jurisprude-ntie: een verzameling van alle uitspraken van rechters uit het verleden over een bepaald wetsartikel of onderdelen daarvan.
